Charles-Augustin de Coulomb

guclusat

Tanınmış Üye
Süper Moderatör
Fransız Fizikçi (d. 14 Haziran 1736, Angoulême-Fransa– ö. 23 Ağustos 1806, Paris).
Coulomb; Angoulême, Fransa’da doğmuştur. Henry Coulomb ve Catherine Bajet’nin oğludur. Paris, Collège des Quatre-Nations’da okumuştur. Pierre Charles Monnier’den aldığı matematik dersleri Coulomb’a tıp eğitimini bırakma kararını almasına yardımcı olmuştur. 1757 ile 1759 arasında Montpellier’e dönmüş, akademiyi bırakmıştır. Babasının onayıyla 1759′da Paris’e dönmüş, Mézières’teki askeri okul giriş sınavlarında başarılı olabilmek için Abbot Camus tarafından yürütülen hazırlık enstitüsüne girmiştir. 1761′de askeri okulu bitirmiş ve Britanya’da bir süre çalıştıktan sonra 1764′te Martinique’da göreve gönderilmiştir. Burada Fort Bourbon’un inşaasında görev almıştır. Coulomb burada sekiz yıl çalışmıştır. Yüzbaşı ünvanıyla döndükten sonra La Rochelle’de çalışmaya başlamıştır. 1789′da Fransız devrimi patlak verdikten sonra görevinden istifa edip emekli olmuştur. Daha sonra ölçüm birimleriyle ilgili olarak tekrar göreve çağrılmıştır. Ulusal Enstitü’nin ilk üyelerindendir. Ancak zaten sağlığı yerinde olmadığından dört yıl sonra Paris’te ölmüştür.
Elektriksel iki yük arasındaki kuvvetin, yüklerin çarpımı ile doğru, yüklerin arasındaki uzaklığın karesiyle ters orantılı olduğunu belirleyen Coulomb kanununu geliştirmiştir. Coulomb, kendi adıyla anılan kanunu, İngiliz meslektaşı Josep Priestly’nin başlattığı çalışmaları sonucunda geliştirmiştir.
Coulomb, mekanik, elektrik, ve manyetizma’nın tarihinde önemli bir isimdir. 1779′da sürtünme yasalarına ilişkin bir araştırmasını (Théorie des machines simples, en ayant égard au frottement de leurs parties et à la roideur des cordages), 20 yıl sonra da viskozite üzerine bir çalışmasını yayımlamıştır.
1785′te, elektrik ve manyetizma üzerine üç rapor sundu. Coulomb, elektrik yükleri ve manyetik kutupların birbirlerini çekme ve itme kanunlarını açıkladıysa da iki kavram arasında bir ilişki bulamadı. Çekme ve itmenin farklı akışkanlar nedeniyle olduğunu düşünüyordu.
SI sisteminde yükün birimi coulomb, ve Coulomb kanunu, onun adına ithafen verilmiştir.
Coulomb yasası, elektrik yüklü iki parçacık arasındaki kuvvetin büyüklüğü, yüklerin çarpımı ile doğru, yüklerin arasındaki uzaklığın karesiyle ters orantılıdır şeklinde ifade edilir.
Bu tanım, Newton’un, mekanik harekete ilişkin üçüncü yasasına benzerdir. Colulomb yasasının formülasyonu, Newton’un yerçekimi yasası ile aynı formdadır: Bir kütlenin, ikinci kütleye uyguladığı elektriksel kuvvet, ikincinin birinciye uyguladığına eşittir.
Sayısal form
9e502cd9f3efb4e55ceb13db98fab7881.png
burada:
ba42caf042989747e6e3aab9e240d8451.png
uygulanan kuvvetin büyüklüğü,
b0512026069746931aaa2289adba54a21.png
birinci kütlenin yükü,
6bd22dd4d00ea1e25f8ea2c0312fe7db1.png
diğer kütlenin yükü,
e3159ed813ff9798e1547b8a94fa78b21.png
aralarındaki mesafe,
4faa0822f38a5a1fe1656a4ab7abe3971.png
8.988×109 N m2 C−2 (veya m F−1)
elektrostatik sabit veya Coulomb kuvvet sabiti ’dir, ve
fe08fc45e439de85c780bfaa69abaf9e1.png
8.854×10−12 C2 N−1 m−2 (veya F m−1) elektrik sabiti’dir. cgs sisteminde, yük birimi statcoulomb olarak tanımlanır ve böylece Coulomb kuvvet sabiti 1 olur.
MKS gibi daha sık kullanılan birimlerle ölçüldüğünde, Coulomb kuvvet sabiti, k, nümerik olarak, yerçekimi sabiti <I>G</I> den çok daha büyük olacaktır ve dolayısıyla bu durumda yerçekimi kuvveti ihmal edilebilirdir.
F kuvveti, yüklü iki kütleyi birbirine bağlayaı yüke sahip kütleler bu hat üzerinde birbirini iterler, zıt yüklü kütlelerse birbirini çekerler.
Vektörel form
Kuvvetin hem yönünü hem de büyüklüğünü aynı anda hesaplayabilmek için, yasanın vektörel versiyonunu kullanmak gerekebilir.
183f2438d58d525b8ea8720ac9a528001.png
burada
4e9ab0875a0738cea2aeeace5cda78511.png
; elektrostatik kuvvet vektörü, q1 ; kuvvetin uygulandığı yük, q2 ; yük,
f876763ea6adaf164796e7749b8fa81f1.png
; iki yük arasındaki mesafe vektörü,
5e6833477a63a43e3645a8ca559df1571.png
; q1‘in konum vektörü,
ba286293e0f330aefe8d691ad3da69431.png
; q2‘nin konum vektörü, ve
862fae21895bfafdb6a6c9da30c5269e1.png
;
fdb06cf2a399b265d4622112378c02be1.png
yönüne bakan birim vektördür. Bu vektör denklemi, zıt yüklerin birbirini çektiğini, aynı yüklerinse birbirini ittiğini gösterir.
a26dea19b411d3ef5cc1565dceef7b5b1.png
negatif olduğunda çeken, pozitif olduğunda ise iten bir kuvvet söz konusudur.
 
Geri
Yukarı